(Nie)bezpieczne magazynowanie substancji chemicznych

Ryzyka majątkowe

Przypisanie substancjom cech niebezpiecznych może być podyktowane różnymi czynnikami wpływającymi na rodzaj zagrożenia. Potencjał zagrożeń określany jest w oparciu o właściwości fizyko-chemiczne, a zatem zdolność do reagowania z innymi substancjami, palność, wybuchowość, stan skupienia w określonych warunkach przechowywania, gęstość.

W wielu przypadkach substancje lub ich mieszaniny określane są mianem niebezpiecznych ze względu na zagrożenie jakie stanowią dla ludzi w przypadku bezpośredniego kontaktu. Informacje toksykologiczne umożliwiają natomiast identyfikację zagrożeń środowiskowych, do których może dojść w przypadku uwolnienia substancji do powietrza, wody lub gruntu.

Różnorodność sposobów magazynowania substancji niebezpiecznych w dużej liczbie zakładów przemysłowych, wskazuje na podstawowy problem z gospodarką magazynową tych materiałów. Niejednokrotnie warunki w jakich substancje niebezpieczne są magazynowane, nie uwzględniają wszystkich właściwości określonych w kartach charakterystyki. Wybór pomieszczeń, dobór urządzeń i sposobu ich dostosowania nie może być przypadkowy i powinien stanowić rozwiązanie kompleksowe. W praktyce można nieraz zetknąć się z naruszeniem zasad bezpiecznego magazynowania substancji reaktywnych, gdzie materiały mogące stanowić zagrożenie są składowane w sposób typowy dla zwykłego asortymentu. Przykład: składowanie materiałów reagujących z wodą na regałach w pomieszczeniu objętym stałą instalacją tryskaczową.

Główną zasadą gospodarki substancjami niebezpiecznymi jest ich przechowywanie w szczelnych, właściwie oznakowanych opakowaniach, unikając narażenia na uszkodzenie mechaniczne, działanie wilgoci oraz oddziaływanie wysokich temperatur.

Warunki techniczne jakie powinien spełniać magazyn substancji chemicznych przede wszystkim przewidują instalację wentylacji mechanicznej zapewniającej odpowiednią krotność wymian powietrza na godzinę. Systemy sterujące wentylacją powinny znajdować się poza pomieszczeniem magazynowym i umożliwiać również pracę w trybie awaryjnym. Układ otworów wentylacyjnych należy dostosować do właściwości przechowywanych substancji. Otwory wentylacyjne nie powinny być zasłaniane.

W pomieszczeniach magazynowych nie wolno stosować urządzeń grzewczych z odkrytymi elementami grzewczymi np. przenośne promienniki. Nośnikiem ciepła w instalacjach grzewczych, których obecność jest niezbędna w pomieszczeniu powinna być para wodna, woda lub powietrze (w zależności od właściwości przechowywanych substancji i ich reaktywności).

Pomieszczenia magazynowe należy zabezpieczyć przed nadmiernym nasłonecznieniem, wynikającym z obecności świetlików, okien, przeszkleń.

Konstrukcja magazynu substancji niebezpiecznych powinna uwzględniać możliwość niekontrolowanego wycieku substancji. Posadzka powinna być odporna na działanie chemikaliów i nieprzepuszczalna. Kanalizacja awaryjna powinna umożliwiać gromadzenie cieczy w przypadku wycieku.

Dla pomieszczeń, które adaptowane są jako magazyn substancji niebezpiecznych należy zweryfikować drożność układów kanalizacyjnych oraz odciąć ich odpływ do kanalizacji zakładowej. Brak informacji o kierunku przebiegu kanalizacji zwiększa prawdopodobieństwo emisji do środowiska, a także zalania magazynu np. na skutek działania nawalnego deszczu.

W przypadku przechowywania substancji łatwopalnych, konieczne jest dostosowanie posadzki pod kątem przewodzenia ładunków elektrostatycznych. Pomieszczenia wymagające szczególnych warunków przechowywania, należy zabezpieczyć poprzez zastosowanie automatycznych bram pożarowych, uwzględnić reżim iskrobezpieczny wentylacji (konstrukcja urządzeń posiadających certyfikat iskrobezpieczeństwa uniemożliwia wytworzenie przez nie energii wystarczającej do zapalenia materiałów łatwopalnych), przewidzieć rozwiązania umożliwiające ukierunkowanie energii potencjalnego wybuchu (np. stosowanie klap odciążających, które skierują energię wybuchu na zewnątrz budynku). Oprawy oświetleniowe powinny posiadać stopień szczelności co najmniej IP65. Sprzęt używany w pomieszczeniach oraz regały powinny zostać uziemione.

Pomieszczenie magazynowe powinno być wyposażone w system oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego.

W pobliżu miejsc składowania substancji niebezpiecznych należy umieścić instrukcje określające sposób magazynowania, pakowania, załadunku, transportu. Pracownicy powinni zostać zapoznani z instrukcjami.

Składowanie substancji niebezpiecznych w magazynie powinno uwzględniać:

• kontrolowanie ograniczeń związanych ze wspólnym składowaniem materiałów,
• przestrzeganie dopuszczalnej ilości jednocześnie składowanych materiałów (rodzaj substancji, parametry pomieszczenia – uwzględnienie warunków ochrony przeciwpożarowej),
• zachowanie wymagań szczegółowych określanych dla poszczególnych substancji w ich kartach charakterystyki.

Zasady bezpiecznego składowania:

• wyraźne oznakowanie podstawowych parametrów (dopuszczalna ilość i wysokość składowania, oznakowanie dróg komunikacyjnych),
• pojemniki, opakowania i regały powinny być oznakowane znakami i piktogramami ostrzegawczymi,
• ocena masy składowanych materiałów i urządzeń oraz porównanie z dopuszczalnym obciążeniem podłóg i oznakowanie limitu,
• weryfikacja stanu regałów oraz ich dostosowanie do przechowywanych substancji (odporność chemiczna, odległości dostosowane do środków transportu)
  
• substancje niebezpieczne w opakowaniach szklanych powinny być składowane na najniższych półkach regałowych,
  
• piętrowanie dużych pojemników powinno być realizowane wyłącznie do wysokości nie zagrażającej uszkodzeniu pojemników oraz przewróceniu konstrukcji,
  
• wysokość składowania przy pracy bez podnośników nie powinna przekraczać 1,5 m,
  
• palety powinny zostać dostosowane do właściwości składowanych towarów,
  
• przelewanie substancji niebezpiecznych należy realizować na przystosowanym stanowisku wyposażonym w czynną wentylację; proces ten w miarę możliwości powinien być prowadzony poza magazynem,
  
• opakowania po substancjach niebezpiecznych zawierające resztki substancji należy traktować jak opakowania zawierające substancje, ze względu na wciąż obecne wewnątrz opakowania opary, które mogą być wybuchowe,
  
• osoby bezpośrednio zaangażowane w operacje magazynowania, pakowania, przeładunku, transportu substancji niebezpiecznych powinni być wyposażeni w środki ochrony osobistej dostosowane do rodzaju substancji oraz przejść stosowne szkolenia.

Właściwości substancji niebezpiecznych istotnie wpływają na zwiększenie zagrożenia obiektów, w których są wykorzystywane. Właściwa gospodarka materiałowa realizowana na terenie zakładu nawet w przypadku małych ilości substancji niebezpiecznych, znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia szkód.

Udostępnij

Udostępnij

Skopiuj i wklej link

Link został skopiowany do schowka

KOPIUJ

Podziel się z innymi przez:

Autorzy